Tinh thần sống tháng 02-2019
Chúng ta đã có dịp học tập trên nhiều phương diện, nhiều khía cạnh của một đời sống Ở với Chúa và để Chúa sai đi qua các bài Lời Sống của năm nay. Tiếp theo những tìm hiểu, và có thể là những thực hành, thì cần một điều nữa quan trọng hơn chính là trung thành để sống những khía cạnh ấy của việc Ở Lại Với Chúa.
Cũng giống như cách triển khai chương trình học Lời sống ở những năm trước, năm nay các bài chia sẻ cũng nhằm đào sâu các khía cạnh và lãnh vực khác nhau của sự trung thành. Bài chia sẻ của chúng ta tháng này có chủ đề là Trung thành với Linh Đạo Dòng.
a) Trung thành là một đức tính thiết yếu.
Trung thành hay trung tín vừa là một đức tính nhân bản, vừa là một nhân đức thiết yếu trong đời sống tinh thần và thiêng liêng. Theo định nghĩa, “trung thành” là “kiên định trong đường lối, thể hiện sự quyết tâm vươn tới một mục đích, dù phải trải qua nhiều khó khăn trắc trở”. Trong mọi khía cạnh và hoàn cảnh của cuộc sống, muốn đi tới đích, muốn thành đạt, đều cần đến sự trung thành, bền bỉ, trung tín đến cùng. Phải trung thành trong các trách nhiệm, các việc bổn phận, trung tín trong các lời cam kết, lời hứa, trung thành trong những mục đích và chọn lựa của mình.
Hơn nữa, trong đời sống thiêng liêng, trung thành là một nhân đức thiết yếu, gần như một điều kiện để được cứu rỗi: phải kiên trì trong cầu nguyện (Lc 18,1.8), và trung tín trong lòng tin. Đức Giêsu cũng có những “lo âu” về sự trung tín của con người: “Nhưng khi Con Người ngự đến, liệu Người còn thấy lòng tin trên mặt đất nữa chăng?”. Ngài đã khuyến cáo: “Vì tội ác gia tăng, nên lòng yêu mến của nhiều người cũng nguội đi. Nhưng ai trung tín đến cùng mới được cứu rỗi”. (Mt 24,13).
- Cần phải trung thành với Linh đạo của Hội Dòng
Trong vườn hoa muôn sắc của Giáo hội, mỗi Hội dòng diễn tả sự thánh thiện và vẻ đẹp riêng, với những nét đặc thù của Đặc sủng và Linh đạo Dòng, làm nên căn tính và gia sản riêng của dòng. Do đó cần phải duy trì những đặc tính riêng theo ý hướng ban đầu của Đấng Sáng Lập ấy.
Theo giáo huấn của Giáo Hội: “Trong mỗi dòng tu, cần phải trung thành với đặc sủng Đấng Sáng lập và với gia sản thiêng liêng được gầy dựng lên tiếp sau. Việc trung thành với hứng khởi nền tảng của Đấng Sáng lập, một ân huệ của Chúa Thánh Thần, giúp tìm lại và sống nhiệt thành những yếu tố cốt yếu của đời sống thánh hiến” (VC 36)
Giáo luật có những chỉ thị cụ thể:
“Tất cả mọi người phải trung thành duy trì chủ tâm và ý định của các vị Sáng lập, đã được thẩm quyền Giáo hội châu phê, về bản chất, mục đích, tinh thần và đặc tính của mội hội dòng, cũng như về truyền thống tốt lành, tức là tất cả những gì tạo nên gia sản của Hội dòng” (Can 578)
Linh đạo dòng được hình thành từ Đặc sủng dòng và Sứ mệnh của Dòng, theo chủ ý Đấng Sáng lập.Linh đạo dòng có nhiều hình thái khác nhau, là những nét phác hoạ chân dung khác nhau của Đức Kitô, một Đức Kitô trên núi cầu nguyện, hay một Đức Kitô đang loan báo Nước Trời, đưa đến những hình thức sống đời chiêm niệm, hoặc đời sống tu trì tông đồ. Theo đó, có những Linh đạo diễn giải theo Đoàn sủng của Dòng. Có những linh đạo dựa trên một mầu nhiệm như Thánh Thể, Thánh Tâm, Thánh Giá, Đức Maria, đức khó nghèo, cũng có những Linh đạo phục vụ bệnh nhân, phục vụ giới trẻ, lo về truyền thông, lo về giáo dục… …
Trung thành với Linh đạo dòng ở đây là sự là bền bỉ thực hành những đường hướng tu đức, những lộ trình thiêng liêng Đấng Sáng lập đã vạch ra; là trân trọng, cố gắng đạt tới mục tiêu, với niềm xác tín rằng Linh đạo ấy chính là con đường nên thánh của riêng Hội dòng mình, sẽ đưa tới những lợi ích thiêng liêng, và đem lại ơn Cứu độ cho các phần tử trong Dòng. Tông huấn Vita Consecrata khẳng định: “Khi công nhận một hình thức sống đời thánh hiến, Giáo hội công nhận rằng trong đoàn sủng thiêng liêng và tông đồ đã hội đủ những điều kiện khách quan để đạt tới sự toàn hảo theo Tin Mừng cho mỗi người và cho cộng đoàn” (VC 93).
- Cần phải trung thành với Linh Đạo Mân Côi
Để thực thi Đặc sủng và Sứ mạng của Dòng là hiến dâng đời sống để làm Vinh danhThiên Chúa và cứu rỗi mọi người, Đức Cha Tổ Phụ chúng ta cũng đã vạch ra cho chị em dòng một con đường thiêng liêng, một đường hướng tu đức, một con đường nên thánh, được diễn tả cụ thể trong lề luật dòng. Làm điều này, Đức Cha Tổ Phụ đã thực hiện bổn phận sau này Tông huấn Vita Consecrata số 57 đòi hỏi các hội dòng, là: “Hội dòng phải cung cấp cho các Tu sĩ một kim chỉ nam hướng dẫn cách thức trở nên môn đệ Đức Kitô, qua Hiến pháp hay luật dòng, dựa trên đoàn sủng của mình.”
Rồi trải qua hành trình thực hành con đường tu đức đó, các thế hệ nối tiếp của Dòng đã xây dựng, bồi đắp và hình thành nên một Linh đạo, Linh đạo của dòng. Để sống sung mãn Ơn Gọi Mân Côi, chúng ta cần phải trung thành với Linh Đạo của dòng. Linh đạo ấy có những đặc tính là thực thi đức ái trọn hảo, tôn sùng Mẹ Maria và phép lần hạt Mân Côi, với việc sống các mầu nhiệm Mân Côi; và có Sứ mạng là Mang ơn Cứu độ của Chúa đến cho mọi người.
a) Trung thành thực thi đức ái hoàn hảo
Trung thành với Linh đạo Mân Côi, trước hết là một cố gắng để trung thành thực thi Đức ái hoàn hảo, qua việc kiên trì thực thi đức kính Chúa và đức yêu người.
– Trung thành đức kính Chúa: là bền tâm kiên vững trong những quyết định yêu mến thờ phượng Chúa “trên hết mọi sự”. Theo giáo huấn của Đức Cha Tổ Phụ, tức là trung thành sống tinh thần đức tin, đức cậy và đức mến, (x. VNTLG, V, 1; GSD I, tr. 217,218) chuyên cầncầu nguyện và tham dự các bí tích, và sống đời sống “bề trong” sâu xa với Chúa (x. LP I, khoản 72; GSD I, tr. 97). Đồng thời, phải đặt ưu tiên đời sống thiêng liêng và cầu nguyện lên hàng đầu, với các việc đạo đức trong ngày, trong tuần, trong tháng và trong cả năm (x.VNTLG, VII; GSD I, tr. 259)
– Trung thành thực hành đức “Ái nhân”
Trung thành với đức ái nhân là quyết tâm thực thi đức bác ái yêu thương với hết mọi người
Trước hết là yêu thương những chị em trong Hội dòng, trong Cộng đoàn; (x. VNTLG, V, 4; GSD I, tr. 222; II, 6; tr. 192); theo đó chị em phải hết lòng yêu mến Hội dòng mình, (x. NVBT, II, II, 4; GSD I, tr. 149); và hằng ngày cầu nguyện cho nhau (x. VNTLG, V, 4; GSD I, tr. 224).
Rồi phải bền tâm sống bác ái với mọi người, những người chúng ta hiến thân phục vụ trong các sứ vụ tông đồ, nhất là những người nghèo khổ, những người chưa nhận biết Chúa: Phải tôn trọng, cảm thôngđối với mọi người; đối xử công bằngvà nhân hậu, nhất là với những người hèn kém: (LP I khoản 80; GSD I, tr. 99); và cầu nguyện cho mọi người, còn sống cũng như đã qua đời, những người thân thuộc, các ân nhân, và các linh hồn mồ côi (x. VNTLG, VII, III, 3; GSD I, tr. 274 và 266)
b) Trung thành với lòng sùng kính Mẹ Maria
Trung thành với Linh đạo Mân Côi là trung thành trong lòng hiếu thảo và gắn bó với Mẹ Maria,là Đấng Bảo trợ và Mẹ riêng của Hội dòng, đặc biệt với Mẹ Maria Mân Côi (x. Luật phép Tạm thời số 1; NVBT, II, II, 6; GSD I, tr. 149); được thể hiện bằng việc Sống theo gương nhân đức và đời sống của Đức Mẹ trong các mầu nhiệm Cứu Độ (x. Luật phép Tạm thời VII, XI, 5; GSD I, tr. 311); bằng việc phó dâng đời sống cho Mẹ, và cậy nhờ Mẹ Maria trong hết mọi việc (x. TL, I, II, 4; GSD I, tr. 522); Và nhất là bằng việc siêng năng đọc kinh Mân Côi kính Mẹ (x. NVBT, II, II, 6; GSD I, tr. 149)
c) Trung thành sống các mầu nhiệm Cứu độ
Trung thành với Linh đạo Mân Côi là bền vững trong việc sống các mầu nhiệm Cứu độ, được diễn tả trong các mầu nhiệm kinh Mân Côi, Vui, Thương, Mừng, Sáng, bằng việc hiệp thông với các mầu nhiệm ấy trong chính cuộc sống thánh hiến và tông đồ cụ thể hằng ngày của mình (x. VNTLG, chương VII, đoạn XI, số 5; GSD tr 309). Để sống các mầu nhiệm Cứu độ, chúng ta cần ghi nhớ và suy niệm các mầu nhiệm đó, và thông phần vào ơn Cứu độ bằng cách thực hành các mầu nhiệm ấy trong đời sống theo gương Đức Giêsu và Mẹ thánh Người.
d) Trung thành với sứ mạng đem ơn Cứu độ đến cho mọi người.
Cuối cùng, trung thành với Linh đạo Mân Côi là trung kiên với sứ mạng của Dòng, sứ mạng tham gia vào công việc truyền giáo của Giáo hội,bằng việc hiến thân phục vụ những người nghèo khổ bệnh tật (x. LP II, khoản 113; GSD tr 493); thao thức rao giảng Tin Mừng cho những người chưa biết Chúa (x. LP cũ, khoản 181,187, GSD tr 116, 117), nhất là giáo dục đức tin cho các tín hữu tại các môi trường xứ đạo và các môi trường giáo dục (x. TL 173, GSD tr 116; TL I, VIII, GSD tr 531). Trung thành với sứ mạng là trung thành trong những dấn thân, hy sinh, những lúc gặp những khó khăn thử thách, và cả những niềm vui trong sứ mạng hiến thân cho các linh hồn, theo phận vụ và theo sứ mạng của Hội dòng.
- Kết quả việc trung thành với Linh Đạo Dòng
Như trên đã nói, trung thành là điều kiện đi tới đích, để đạt mục tiêu. Nếu thiếu sự trung thành thực hiện đến cùng, thì những toan tính, chương trình, những dự án của chúng ta có vĩ đại, tốt đẹp mấy cũng không đem lại kết quả nào. Tuy nhiên nếu lướt thắng được những trở ngại trên, việc trung thành với Linh đạo dòng sẽ cho chúng ta đạt những kết quả thiêng liêng to lớn:
– Cho chúng ta cùng hiệp thông với mọi thành phần trong Hội dòng, cùng đi vào một con đường, một truyền thống tu đức, một tinh thần sống linh đạo làm con Mẹ Maria Mân Côi trong Hội dòng của Mẹ.
– Cho chúng ta thực hiện được mục đích và nguyện ước ban đầu khi gia nhập Hội dòng là muốn hiến thân cho Chúa trong dòng này, là để “làm vinh danh Chúa, Hiển danh Mẹ Maria, và cứu rỗi các linh hồn”.
– Cho chúng ta được ơn ơn nên thánh, như Đức Cha Tổ Phụ đã khẳng định “… để chị em được nên thánh thiện nhờ việc giữ Hiến pháp dòng này” (HP Tiên khởi số 3); và đúng với sự công nhận của Giáo hội khi ban phép lập dòng và phê chuẩn Hiến luật Dòng, rằng “đoàn sủng thiêng liêng và tông đồ (của Dòng) đã hội đủ những điều kiện khách quan để đạt tới sự toàn hảo theo Tin Mừng cho mỗi người và cho cộng đoàn” (VC 93).
Những nguyên nhân dẫn đến sự thiếu trung thành của chúng ta có thể là vì thời gian kéo dài, với những thực hành có khi không mấy kết quả thấy được; hoặc là những khó khăn trắc trở và cả những thất bại trong khi thực hiện; và còn là do bản tính con người chúng ta ngại cố gắng, hay nản, chóng quên, không kiên trì. Vì thế cần thường xuyên được khích lệ, nhắc nhở, ôn tập…
KẾT LUẬN
Xác tín những điều ở trên, chúng ta tin tưởng rằng, trung thành với Linh đạo dòng cũng chính là tích cực góp phần giúp cho Hội dòng được tồn tại và phát triển trong lòng Giáo hội, mỗi ngày được thêm hưng thịnh, nghĩa là làm cho Danh Chúa được Vinh Danh mỗi ngày một hơn, đem lại ơn Cứu độ cho mọi người, và cho chính chúng ta được ơn nên thánh vậy.
Cécile Vũ Thị Thanh, Fmsr