BIẾT NGẠC NHIÊN TRƯỚC ƠN BAN
và GÌN GIỮ ƠN ĐƯỢC BAN
Suy niệm Tin mừng theo thánh Luca (1, 26 – 38)
Trình thuật Tin mừng Lc 1, 26 -38 được Giáo hội chọn đọc nhiều lần trong năm phụng vụ, có thể trong chúng con đây, có người đã thuộc nằm lòng, hoặc chí ít cũng nắm được diễn tiến câu truyện có mấy thì. Hôm nay, trong bầu khí của ngày lễ Mẹ vô nhiễm nguyên tội, chúng con dừng lại – chiêm ngắm chân dung tâm linh của Mẹ Maria, để từ đó bắt chước Mẹ sống mùa Vọng cuộc đời mỗi người chúng con cho thật tròn đầy và ý nghĩa.
- Biết ngạc nhiên trước ơn ban
Trong trình thuật sứ thần Gabriel đến truyền tin cho Mẹ Maria, với lời chào: “Mừng vui lên, hỡi Đấng đầy ân sủng, Đức Chúa ở cùng bà” (Lc 1, 28), Mẹ đã bối rối, ngỡ ngàng và ngạc nhiên trước cuộc viếng thăm của Thiên Chúa.
Mẹ ngạc nhiên vì khoảng cách giữa Trời cao và nơi đất thấp ngàn trùng cách xa, tưởng chừng như mãi là thái cực, nay Mẹ lại diễm phúc được diện kiến vị Khách từ Trời cao đến chuyển trao thông điệp: “Đức Chúa ở cùng bà”.
Mẹ ngạc nhiên vì không gian và thời gian diễn ra cuộc gặp gỡ của Sứ thần với Mẹ không phải là nơi linh thiêng và giờ linh thiêng, nhưng là trong khung cảnh rất riêng tư nơi cuộc sống thường ngày của Mẹ, tại nhà Mẹ ở, âm thầm, bình lặng. Không giống như cuộc gặp gỡ trước đó sáu tháng của Sứ thần Gabriel với ông Dacaria: trong Đền thờ của Đức Chúa, tại bàn thờ dâng hương, gần nơi cực thánh (x. Lc 1, 9 -10).
Mẹ ngạc nhiên vì Mẹ nhận rõ mình không có vị trí chính thức nào trong cơ cấu tôn giáo của người Do Thái, Mẹ chỉ là phận nữ tỳ, sinh ra và lớn lên ở làng Nazareth – một địa danh chưa bao giờ được nhắc đến trong Cựu ước. “Thật vậy, từ Nazareth làm sao có cái gì hay được?” (Ga 1, 46) – như lời xác quyết của Nathanael. Vậy mà hôm nay ánh nhìn của Thiên Chúa đã hướng về Mẹ. Trong kế hoạch từ ngàn đời, Ngài đã chuẩn bị nơi Mẹ một cung lòng trinh nguyên, không tỳ ố tội nguyên tổ, một cung lòng đầy ân sủng để xứng đáng cho công cuộc cưu mang Ngôi Lời.
Tiếp đến, khi nghe nội dung cuộc truyền tin: “Bà sẽ thụ thai, sinh hạ một con trai, và đặt tên là Giê-su. Người sẽ nên cao cả, và sẽ được gọi là Con Đấng Tối Cao. Đức Chúa là Thiên Chúa sẽ ban cho Người ngai vàng vua Đa-vít, tổ tiên Người. Người sẽ trị vì nhà Gia-cóp đến muôn đời, và triều đại của Người sẽ vô cùng vô tận.” (Lc 1, 31 -33) Mẹ càng ngạc nhiên vì điều kỳ lạ này không có nguyên mẫu trong Kinh thánh Cựu ước để Mẹ nương theo đó mà tin. Với bà Sara, bà Anna, hay nhiều phụ nữ khác, sự hiếm muộn của họ có thể thụ thai cách thần kỳ, nhưng vẫn cần một người phối ngẫu. Còn với Mẹ, một trinh nữ ‘không biết đến việc vợ chồng’ nhưng được phúc cưu mang Đấng Cứu Thế bởi quyền năng Chúa Thánh Thần[1].
Lạy Mẹ Maria, đặc ân vô nhiễm nguyên tội đã chuẩn bị cho Mẹ sứ mạng cao quý là làm Mẹ Đấng Cứu Thế. Chiêm ngắm chân dung tâm linh của Mẹ trong ngày lễ hôm nay, chúng con nhận ra một chuỗi những ngạc nhiên của Mẹ trước ơn ban của Chúa, đây phải là nét đẹp của một tâm hồn khiêm tốn, luôn nhạy bén để nhìn ra ơn ban trong mọi không gian, thời gian, qua từng con người, từng biến cố.
Thưa Mẹ, nơi từng người chúng con, ranh giới để chúng con nhìn ra ơn ban hay phủ nhận ơn ban thật mong manh. Nếu tâm hồn chúng con được hấp thụ tâm tình khiêm hạ như Mẹ, chúng con sẽ được lớn lên trong sự nhận biết: “chỉ ở nơi Chúa, chúng con mới được sống, được hoạt động và hiện hữu” (Cv 17, 28). Còn nếu chúng con hấp thụ hợp chất có trong trái táo Ađam – Evà, chúng con sẽ phình to tính kiêu ngạo, tự tôn. Lăng kính của khiêm hạ là dễ dàng nhìn ra ơn ban, sẽ kết dệt nên một cuộc đời bình an, vui tươi, hạnh phúc, biết trân quý từng khoảnh khắc và từng chén nước lã của tha nhân trao tặng. Còn lăng kính của kiêu ngạo là phủ nhận ơn ban, nên đâu đâu cũng thấy chướng ngại vật, mà không biết rằng bản thân lại đang là chướng ngại vật lớn cho tha nhân, cho cộng đoàn.
Xin cho chúng con biết học theo gương Mẹ, sống tâm tình khiêm hạ để nhạy bén, ngạc nhiên về những ơn ban đang hiển hiện trước mắt chúng con:
- Ơn ban sự sống – đó là công trình sáng tạo Thiên Chúa yêu thương cho con được hiện hữu trên cuộc đời này.
- Ơn ban được nhận biết Chúa – là động lực điều hướng con tới các giá trị tôn giáo, giá trị tâm linh, giá trị vĩnh cửu.
- Ơn ban được tuyển chọn trong ơn gọi thánh hiến Mân Côi – là môi trường giúp con thực hiện lý tưởng đi theo Chúa.
- Ơn ban đời sống cộng đoàn – nơi con được thuộc về.
- Ơn ban đời sống sứ vụ – nơi con được thực hiện ước mơ của Chúa.
- Ơn ban các mối tương quan – nơi con được bồi đắp nhân cách.
- Ơn ban biệt tài và năng lực của từng thành viên trong Hội dòng – nơi con được hưởng dùng kho tàng gia sản phong phú.
- Ơn ban những ràng buộc của lời khấn – cho con được chắp cánh trong khung trời tự do để làm điều thiện.
- Ơn ban kỷ luật dòng – cho con hưởng nếm bao ân huệ, nhất là ân huệ được bảo bọc, chở che.
- Ơn ban khả năng thích nghi – cho con được nay đây mai đó trên hành trình sứ vụ.
- Ơn ban sức khỏe – cho con có điều kiện để phục vụ tha nhân.
- Ơn ban tuổi tác – cho con tầm nhìn quá khứ, hiện tại và tương lai.
- Ơn ban về sự đủ đầy con được đón nhận từ Hội dòng – cho con tâm tình xây dựng và biết ơn.
- Ơn ban về những trải nghiệm vấp ngã – cho con cảm nếm lòng thương xót của Chúa, của Hội Dòng và của chị em.
- Ơn ban về những căn bệnh thể lý, tâm lý (có thể con chưa nhìn ra) – nhưng dẫu sao, sự kiện ngoài mong muốn này cũng cho con được một lần đối diện với vườn dầu tâm linh để con trắc nghiệm tương quan của con với Chúa.
…. Lạy Mẹ, sẽ còn nhiều ơn ban cá vị mỗi người chúng con muốn liệt kê để kể cho Chúa và Mẹ nghe. Với tâm tình hân hoan của người con nhận được ơn ban, chúng con xin cùng Mẹ – chúc tụng Chúa.
- Biết gìn giữ ơn được ban
Sách Giáo lý Hội Thánh Công giáo dạy: “Để làm Mẹ Đấng Cứu độ, Đức Maria đã được Chúa ban cho các hồng ân xứng với nhiệm vụ cao cả ấy. Lúc Truyền tin, sứ thần Gabriel đã chào Mẹ là người “đầy ơn phúc”… Qua các thế kỷ, Hội Thánh đã ý thức rằng Đức Maria, vì được Thiên Chúa ban cho “đầy ơn phúc”, nên được cứu chuộc ngay từ lúc tượng thai. Tín điều Vô Nhiễm Nguyên Tội, do Đức Giáo hoàng Piô IX công bố năm 1854, tuyên xưng: Rất Thánh Trinh Nữ Maria ngay từ lúc tượng thai, bởi ân sủng và đặc ân của Thiên Chúa toàn năng, trông vào công nghiệp của Đức Kitô Giêsu Đấng Cứu độ loài người, đã được gìn giữ tinh tuyền khỏi mọi vết nhơ của nguyên tội” (số 490, 491).
Trong buổi đọc kinh Truyền tin ngày 8/12/ 2020, Đức Thánh Cha Phanxicô nói: “Sự vô nhiễm nguyên tội của Mẹ là một trong những kỳ quan của lịch sử cứu độ”. Mẹ đã gìn giữ ơn vô nhiễm bằng một đời xin vâng trọn tình với Chúa.
Qua đặc ân vô nhiễm nguyên tội, với lời thưa xin vâng, Chúa Giêsu – Đấng Cứu Thế được hạ sinh từ cung lòng trinh nguyên của Mẹ. Ngài đã hiệp hành trọn vẹn kiếp người với nhân loại chúng con, chỉ trừ tội lỗi. Nơi công trình cứu chuộc, Ngài đã trả lại cho chúng con tình trạng ơn nghĩa đã bị đánh mất vì tội nguyên tổ. Chúng con tuy không được đặc ân vô nhiễm nguyên tội như Mẹ, nhưng qua Bí tích Thánh Tẩy, chúng con được sạch tội nguyên tổ, được làm con Thiên Chúa – như lời thánh Phaolô minh định: “Trong Đức Kitô, Người đã chọn ta trước khi tạo thành vũ trụ, để trước thánh nhan Người, ta trở nên tinh tuyền thánh thiện, nhờ tình thương của Người” (Ep 1, 4 -5a).
Lạy Mẹ, tuy chúng con đã được sạch tội nguyên tổ, nhưng hệ lụy của tội vẫn còn ảnh hưởng xấu trên chúng con, khiến chúng con dễ hướng chiều về sự tội, sự lỗi. Xin cho chúng con ơn cảm nhận Mẹ luôn song hành bên cuộc đời chúng con. Mẹ là trạng sư của chúng con, xin chở che chúng con trước những cám dỗ của sự dữ, và giúp chúng con luôn giữ nghĩa cùng Chúa qua việc gìn giữ các ơn Chúa đang ban cho cuộc đời chúng con.
- Với ơn ban sự sống, qua sự chuyển cầu của Mẹ, chúng con một lần nữa tạ ơn Chúa đã cho con và chị em trong Hội dòng còn được tiếp tục hiện diện trên trần gian sau thời gian đại dịch Covid-19 càn quét toàn cầu. Cùng với vaccine cho cơ thể để bảo tồn sự sống, chúng con cũng cần đến vaccine ơn thánh cho tâm hồn. Xin cho chúng con biết trân quý, gìn giữ sự sống thể xác – sự sống tâm hồn cho trong sạch, để mỗi ngày, việc hiệp lễ có thể mang lại sự sống đời đời cho chúng con.
- Với ơn ban được sống trong ơn gọi thánh hiến, qua sự chuyển cầu của Mẹ, xin ơn thánh Chúa gìn giữ chúng con khỏi nhiễm lối sống tục hóa trong suy nghĩ, lời nói và hành vi. Xin Chúa tiêm vào cuộc đời dâng hiến chúng con liều vaccine ý chí và thiện chí tu trì, để chúng con có đủ sức kháng cự lại hoạt động của ‘virus ba thù’, đó là xác thịt, ma quỷ và thế gian.
- Với ơn ban đời sống cộng đoàn, qua sự chuyển cầu của Mẹ, xin ơn thánh Chúa gìn giữ chúng con khỏi bị ô nhiễm bởi cách nghĩ và nói xấu chị em, vì nó để lại hậu quả làm thương tổn chị em, hủy hoại và làm suy thoái cộng đoàn. Xin tiêm vào trái tim chúng con liều vaccine yêu thương- có thành phần tử tế, quan tâm và tôn trọng, để chúng con luôn là người mang ơn lành đến cho chị em, cho cộng đoàn.
- Với ơn ban đời sống sứ vụ, qua sự chuyển cầu của Mẹ, xin ơn thánh Chúa gìn giữ chúng con khỏi bị ô nhiễm bởi tính háo danh và ích kỷ. Xin tiêm vào linh hồn chúng con liều vaccine hướng thượng, để chúng con biết cộng tác và hỗ trợ chị em thực hiện ước mơ của Chúa: “Anh em hãy đi khắp tứ phương thiên hạ, loan báo Tin Mừng cho mọi loài thụ tạo. Ai tin và chịu phép rửa sẽ được cứu độ” (Mc 16,15-16).
- Với những ơn ban thường hằng trong đời sống, qua sự chuyển cầu của Mẹ, xin ơn thánh Chúa gìn giữ chúng con khỏi bị ô nhiễm bởi sự vô ơn và vị kỷ. Xin tiêm vào tâm hồn chúng con liều vaccine khiêm tốn, để chúng con nhìn ra ân ban và đón nhận mọi ân ban với lòng biết ơn Chúa, biết ơn Hội dòng, biết ơn cuộc đời. Xin bổ sung vào lý trí chúng con liều vaccine biết ơn, để chúng con kháng cự loại virus vị kỷ đang ngấm ngầm gặm nhấm đời sống dâng hiến của chúng con.
Lời nguyện kết:
Lạy Mẹ Maria vô nhiễm nguyên tội, Mẹ đã chuẩn bị một lễ Giáng Sinh đẹp nhất, công phu nhất, dài nhất bằng một cuộc đời luôn biết giữ cho tâm hồn trong sạch, bằng chín tháng cưu mang Chúa Giêsu trong tình yêu và thầm lặng. Xin cho chúng con – ngay giữa những bộn bề, tất bật của việc chuẩn bị cho cộng đoàn, cho giáo xứ, cho nhà trường mừng lễ Giáng sinh, tâm hồn chúng con có những khoảng lặng đủ để cưu mang sự sống của Chúa, cưu mang ơn ban của Chúa để chúng con cũng biết phân phát cho chị em và cho tha nhân một mùa Giáng sinh an lành, ấm áp tình Chúa, tình người.
Nt. M. Têrêsa Diễm Hạnh, FMSR
(trích bài nguyện gẫm lễ Mẹ Vô nhiễm nguyên tội – năm 2022)
[1] x. Đức Maria trong Tân Ước. Truy cập từ https://www.hdgmvietnam.com/chi-tiet/cuoc-doi-cua-duc-maria-truoc-khi-xay-ra-bien-co-truyen-tin-42599